Traject lokaal sociaal beleidsplan

Aanleiding

Het laatste lokaal sociaal beleidsplan dateert van meer dan tien jaar geleden. Door de vele maatschappelijke uitdagingen binnen het sociale werkveld drong zich een nieuw lokaal sociaal beleidsplan op. De integratie van het OCMW en de gemeente biedt hierbij de kans om tot een integraal en inclusief sociaal beleid te komen.

In 2021 werd er een traject uitgestippeld richting een nieuw Herents sociaal beleidsplan. Tijdens dit traject werden we geconfronteerd met verschillende crisissen: de coronapandemie, de energiecrisis en nu, begin 2022, de vluchtelingencrisis naar aanleiding van de oorlog in Oekraïne. Dit alles heeft een ongeziene sociale impact, ook in onze gemeente. Kinderarmoede, mentale gezondheidsproblemen, de digitale kloof, integratie van nieuwkomers: het zijn maar een paar maatschappelijke uitdagingen die in omvang toenamen.

Het lokaal bestuur trachtte bij iedere crisis in samenwerking met organisaties, verenigingen en geëngageerde burgers alle behoeftige inwoners zo goed mogelijk te ondersteunen. Deze crisissituaties toonden nog maar eens aan dat mensen die reeds kwetsbaar waren extra hard getroffen werden. Deze kwetsbaarheid situeert zich op verschillende vlakken: financieel, mentaal, digitaal, familiaal, mobiliteit, ... .

Met het voorliggend Herents sociaal beleidsplan ligt er een plan klaar waarin we acties
formuleren als antwoord op de verschillende maatschappelijke uitdagingen waar we als
lokaal bestuur mee geconfronteerd worden. Met dit nieuw Herents lokaal sociaal beleidsplan gaan we voor een sterk sociaal beleid met een duurzame impact op het terrein. Als regisseur kozen we voor de opmaak van een degelijk en kwaliteitsvol plan met inbreng van inwoners, partners en doelgroepen.

Het sociaal beleidsplan uitdragen en uitvoeren kunnen we niet alleen. We doen daarom
een warme oproep naar iedere inwoner, vereniging of organisatie om mee het sociaal
beleid in Herent te versterken en vorm te geven.

Lokaal sociaal beleid 

Wanneer we spreken over lokaal sociaal beleid hebben we het over het geheel van acties die we als lokale overheid in samenwerking met andere actoren ondernemen om alle inwoners toegang te geven tot sociale grondrechten. Het gaat onder meer over het recht op sociale bijstand, arbeid, deelname aan het maatschappelijk leven, goede huisvesting en onderwijs.

Het lokaal sociaal beleid richt zich naar iedere inwoner. Elk individu heeft in een bepaalde levensfase of periode extra zorg of ondersteuning nodig. Bijzondere aandacht gaat hierbij naar de meest kwetsbare groepen. We denken aan personen in armoede, senioren met gezondheidsproblemen, personen met een beperking, kinderen binnen kwetsbare gezinnen, nieuwkomers, …

Om iedereen mee aan boord te hebben, zetten we binnen dit lokaal sociaal beleidsplan
in op zowel brede structurele acties als op concreet gerichte initiatieven.

Omgevingsanalyse

Het lokaal bestuur wordt vaak als eerste geconfronteerd met nieuwe noden, doelgroepen en sociale risico’s. De uitdagingen binnen het sociaal beleid zijn bijzonder groot. Als lokaal bestuur hebben we niet altijd invloed wat op een hoger niveau beslist wordt. Toch nemen we als lokaal bestuur onze verantwoordelijkheid en ontwikkelen we verschillende acties ter versterking van het lokaal sociaal beleid.

In de omgevingsanalyse van het lokaal sociaal beleidsplan worden de cijfers weergegeven die Herent karakteriseren op sociaal vlak. Deze data geven mee richting aan de prioriteiten binnen dit lokaal sociaal beleidsplan. De cijfers weergeven zou deze brochure te lijvig maken. De laatst recente omgevingsanalyse kan je hier lezen. 

Participatietraject

Goed lokaal sociaal beleid betekent dat het lokaal bestuur samen met alle betrokkenen de beleidsdoelstellingen formuleert in functie van de lokale sociale noden. Via het participatietraject 'Dorp aan Zet #overwelzijn' bevroegen we belanghebbenden, burgers en doelgroepen. Dit hielp ons om de doelstellingen van het beleid af te bakenen en bracht een maatschappelijk draagvlak tot stand. 

Dit lokaal sociaal beleidsplan is een plan van vele handen. We willen dan ook alle deelnemers bedanken die meewerkten aan de totstandkoming van het beleidsplan.

Structuur lokaal sociaal beleidsplan

Op basis van de informatie uit het meerjarenplan 2020-2025, de memoranda, de omgevingsanalyse, het participatietraject en enkele visieoefeningen maakten we een strategische nota op die als basis diende voor de verdere operationele uitwerking van het plan. 

We zochten naar een gemeenschappelijke kapstok waaraan we de verschillende uitdagingen konden ophangen. Zo kwamen we tot vier principes (integraal, inclusief, toegankelijk en participatief) die van toepassing zijn op de zeven thema’s: onderwijs en ontwikkeling, inkomen, huisvesting, activering, zorg en verbinding, gezondheid en samenleven. De principes en de thema’s geven mee richting aan de verdere uitvoering van het Herents sociaal beleid.

We hebben getracht de acties van het lokaal sociaal beleidsplan op te hangen aan een gezamenlijke visie. De actieplannen moeten bijgevolg in onderlinge samenhang gelezen worden. Als er een actie lijkt te ontbreken bij een bepaald thema, neem dan zeker een kijkje bij de andere thema’s.

Zijn alle acties in dit plan volledig nieuw? Absoluut niet! Een aantal acties zijn al opgenomen in het meerjarenplan of zitten al in een opstartende of uitvoerende fase. Door nieuwe acties toe te voegen aan bestaande acties komen we tot één globaal sociaal beleidsplan.

Het lokaal sociaal beleidsplan is een dynamisch plan waaraan over legislaturen heen gewerkt moet worden. Een lokaal sociaal beleidsplan is nooit af. Bij veranderde noden of maatschappelijke uitdagingen sturen we het plan bij.

Lees hier het lokaal sociaal beleidsplan