Zorgwonen is het creëren van een kleinere woongelegenheid in en bij een bestaande woning zodat maximaal twee oudere of hulpbehoevende personen kunnen inwonen. De regelgeving over zorgwonen is in voege sinds 16 augustus 2021.
Om een zorgwoning te creëren moet de eigendom, of ten minste de blote eigendom van de hoofd- en de ondergeschikte wooneenheid aan dezelfde eigenaar toebehoren.
Ook een huurwoning kan in aanmerking komen als zorgwoning, maar de eigenaar moet hiervan wel op de hoogte zijn en zijn goedkeuring geven.
Voorwaarden
Er is sprake van een zorgwoning als voldaan is aan alle drie volgende voorwaarden:
1. In of bij de bestaande hoofdzakelijk vergunde woning wordt één kleinere (ondergeschikte) wooneenheid gecreëerd.
2. De eigendom, of ten minste de blote eigendom, op enerzijds de hoofdwooneenheid en anderzijds de ondergeschikte wooneenheid, of de grond waarop die ondergeschikte wooneenheid tijdelijk wordt geplaatst, berust bij dezelfde titularis of titularissen.
3. De creatie van een ondergeschikte wooneenheid gebeurt met het oog op het huisvesten van:
- Ofwel ten hoogste 2 personen, waarvan minstens 1 persoon van 65 jaar of ouder
- Ofwel ten hoogste 2 personen, waarvan minstens 1 hulpbehoevend (kinderen die ten laste zijn van de hulpbehoevende persoon worden niet meegerekend bij het bepalen van het maximum van 2 personen). De hulpbehoevende is:
- Een persoon met een handicap.
- Een persoon die in aanmerking komt voor een tegemoetkoming van de Vlaamse Sociale Bescherming (vroeger zorgverzekering).
- Een persoon die hulp nodig heeft om zelfstandig te wonen.
- Ofwel de zorgverlener, indien de hulpbehoevende personen gehuisvest blijven in de hoofdwoning.
Hoe gaan we te werk?
Creatie van een zorgwoning
- In een aantal gevallen is het creëren van een zorgwoning meldingsplichtig. De zorgwoning moet worden gemeld in het omgevingsloket. Op de website 'Zorgwonen zonder zorgen' kun je terugvinden in welke situaties een melding volstaat en in welke situaties een vergunning noodzakelijk is.
Inschrijving in het bevolkingsregister
Zodra de nieuwe inwoners in de zorgwoning trekken, moeten ze hun nieuwe domicilie melden aan de gemeente.
Als je aan de voorwaarden voldoet, registreert de gemeente in het bevolkingsregister dat je woning een zorgwoning is. Alle instanties die gebruik maken van de gegevens van het Rijksregister zijn zo ook op de hoogte van je woonsituatie en houden hiermee rekening voor bijvoorbeeld de berekening van een premie of uitkering.
Er wordt geen bijkomend huisnummer aangemaakt voor de nieuwe wooneenheid. Beide gezinnen zijn op hetzelfde adres gedomicilieerd, maar de zorgwoning krijgt wel een aparte code in het register.
Beëindiging van de zorgsituatie
Als een bestaande zorgwoning, na het beëindigen van de zorgsituatie, terug gebruikt wordt voor de huisvesting van één gezin, dan moet je dit opnieuw aan je gemeente melden met een meldingsformulier of online via het omgevingsloket.
Wil je de zorgwoning, na het beëindigen van de zorgsituatie, gebruiken voor de huisvesting van verschillende gezinnen of alleenstaanden, dan moet je hiervoor een omgevingsvergunning aanvragen.
Kostprijs
Indien je een melding indient in het Omgevingsloket voor Zorgwonen, is de belasting op de Omgevingsvergunningen van toepassing.
Uitzonderingen
Opgelet: Zorgwonen heeft echter niet de bedoeling om een bestaand gezin te splitsen aangezien dit de uitkeringen wel beïnvloedt. Volgens de federale regelgeving moet er een wijziging zijn in de gezinssituatie. Er moet daarom sprake zijn van een fysische verhuis van de zorgbehoevende of de zorgverlener, dus een verhuis van adres A naar adres B als zorgbehoevende of zorgverlener. Een gezin dat samen verhuist van adres A naar adres B kan geen aanspraak maken op een inschrijving als zorgwonen, ook al zijn de verbouwingen die het gezin gedaan heeft geldig op stedenbouwkundig vlak.