Heilig Hartkerk

De opbouw van de parochiekerk van Delle is niet over een nacht ijs gegaan. De zoektocht naar financiële middelen, het uitbreken van de eerste en tweede wereldoorlog hebben de werken aanzienlijk vertraagd. De opbouw van de kerk heeft 31 jaar in beslag genomen en kan eindelijk ingezegend worden in 1936.

Opbouw van een nieuwe parochie (1905-1914)

De nieuwe parochie is gestart met een noodkerk in de Padoue. Pastoor Moons en de kerkfabriek zetten zich vanaf het begin in voor de bouw van een eigen parochiekerk. Er zijn echter twee grote problemen: er is geld nodig en bovendien een terrein voor de bouw van de kerk.

Wat het geld betreft: in 1905 schat men de bouwprijs van de kerk op 75.000 fr. De bouwplannen van de kerk van Delle vormen zelfs de inzet van de gemeenteraadsverkiezingen in 1911. Na lange en moeilijke onderhandelingen met tientallen brieven aan en van de gemeente, de provincie en het bisdom wordt het bedrag tenslotte beschikbaar verklaard.

Op 12 november 1908 stemt de gemeenteraad met 5 stemmen tegen 3 en 1 onthouding voor de bouw van een kerk langs de Mechelsesteenweg en op 9 maart 1914 volgt de aanbesteding door de kerkfabriek. De werken worden toegekend aan de gebroeders Theophiel en Nestor Peeters uit Waver voor 82.847 fr. en uitgevoerd volgens de plannen van de bekende architect P. Langerock uit Leuven. Het zou een grote neo-gotische kerk worden met een spitse toren, een lang koor, 2 zijbeuken en een sacristie. De werken beginnen in juni 1914, maar worden stilgelegd bij het uitbreken van de Eerste Wereldoorlog.

Tijdens deze turbulente periode gaat al het geld verloren dat pastoor Moons bij zijn parochianen in Delle had rondgehaald.

Wat de grond betreft: die wordt geschonken door Mevrouw Adelaide Quirini, douairière van Alfons de Smet de Nayer die in Gent woont. Zij is de dochter van de Leuvense Professor Ignace Quirini en gehuwd met Alfons de Smet de Nayer, die op 9 november 1886 in de adelstand werd verheven. De parochie kan kiezen tussen een stuk gelegen op de hoek van de Oude Hoevestraat en de Potestraat (vandaag weide van Raymond Tobback) of het stuk waarop de kerk nu is gebouwd, aan de Mechelsesteenweg, op de grens van de parochie. Dat stuk grond wordt door de provinciale bouwkundige Trappeniers aan de overheid voorgesteld als "voldoende aan de wens van het grootste gedeelte van de bevolking" en de kerkfabriek volgt hem in zijn voorstel.

Natuurlijk kon men in 1910 moeilijk voorzien dat het gehucht Delle zich meer aan de andere zijde van de steenweg zou ontwikkelen.

Hervatten van de werken na W.O.I (1914-1936)

Na 1914-18 staat het kerkgebouw er nog steeds zoals bij het uitbreken van de oorlog, d.w.z. met alleen de grondvesten en hier en daar pilaren tot twee meter hoog. Langzamerhand begint de bouw te verkommeren tot een ruïne.

Op 18 juni 1928 wordt de tweede pastoor E.H. Raeyen, wegens gebrek aan inzet bij de verdere bouw, vervangen door E.H. Van Eyck, die een speciale opdracht mee krijgt van de bisschop: de voltooiing van de kerk.

Pastoor Van Eyck vat vol vuur zijn opdracht aan en begint gelden in te zamelen. Hij bedelt overal en op alle mogelijke manieren voor zijn kerk en na zes jaar tijd slaagt hij er in de vereiste som samen te brengen. De werken worden opnieuw aanbesteed op 29 augustus 1935 en deze keer toegewezen aan de heer Vandekerckhove uit Ingelmunster voor een bedrag van 315.000 fr.

Men heeft in deze prijs wel rekening gehouden met de reeds gebouwde delen en de nog beschikbare bouwmaterialen. De parochianen, en daarbij vooral de gebroeders Vandergeeten, hadden in 1914 stenen gebakken voor de bouw van de kerk. Dit was in de streek gebruikelijk, aangezien de ondergrond voldoende leem bevat. De kerk werd gebouwd met kareelsteen, gemaakt met de leem die uit de grond gehaald werd achter de kerk. Op de plaats waar de leem werd uitgegraven ontstond een put, die we nog altijd vinden als vijver in de tuin van Maria Dewit achter de parking aan de Ketelstraat.

De kerk wordt in 1936 gebouwd naar de oorspronkelijke plannen uit 1912, maar die zijn om financiële redenen wel sterk gewijzigd. Zo wordt o.a. de geplande toren - 46 meter hoog - weggelaten, zodat Delle nu een kerk heeft met een toren die lager is dan de hoofdbeuk.

Voltooiing en inzegening van de kerk (1936)

De kerk wordt voltooid in 1936 en plechtig ingezegend op 20 december door Monseigneur Van Cauwenberg, vicaris-generaal van het Bisdom.

De kruisweg en de beelden verhuizen voor het grootste deel van 'de Padoue' naar de nieuwe kerk, het hoofdaltaar komt uit een Brussels klooster en de preekstoel met een mooi Magdalena-beeldje uit de Brusselse Sint-Magdalenakerk. Samen met de andere nieuwe kerkmeubelen lopen de kosten op tot 3000 fr.

Pastoor Van Eyck bouwt achter de kerk eigenhandig de grot van Lourdes. Ze wordt ingezegend door de deken van Erps-Kwerps op 3 oktober 1937. De gelegenheidstoespraak wordt gehouden door Monseigneur Cruisberghs, de toenmalige proost van de Boerenbond.

Na de tweede wereldoorlog (1936-2000)

De kerk van Delle doorstaat de Tweede Wereldoorlog vrijwel ongeschonden. Professor Simonart, die op de grens Tildonk-Delle woonde, schenkt als dank voor zijn terugkeer uit de concentratiekampen het Heilig Hartbeeld. Dit beeld wordt feestelijk ingewijd in juni 1951 en krijgt een plaats links van de ingang. Pastoor Zephirin laat in 1972, tegen het koor aan, de weekkapel bouwen. De parochianen dragen al die jaren ook hun steentje bij en menige Delse vakman werkt mee aan de inrichting van de kerk. Sylvain Neefs zelfs in die mate dat het bisdom hem het zilveren Sint-Rombouts-kruis toekent. Op 20 december 1986 kan de parochie het 50-jarig jubileum van de kerkwijding vieren.

In het jubeljaar 2000 wordt op 2 juni het 100-jarig bestaan van de parochie gevierd met een feestmis, waarin Kardinaal Godfried Danneels voorgaat.