Casa Manuel, een tijdelijke verblijfplaats voor mensen van verschillende horizonten, een van de activiteiten van het Herentse Lokaal Opvanginitiatief. Een van hen is Maytham, een veertiger uit Bagdad, alleen op een kamer. Vrouw en dochtertje zijn in Irak achtergebleven. Een gesprek, met als tolk Faroek, die we hier eerder al zijn eigen verhaal hebben laten doen.
De verontwaardigde informaticus
Maytham: "Ik was onderofficier van de administratie, heb 15 jaar gewerkt op het ministerie van Defensie, als informaticus. Een vrouw en een dochtertje, die is nu 2,5 jaar. Wij woonden in Bagdad, en we hadden een goed leven. Maar ik ben wel in de problemen gekomen, en daardoor ben ik moeten vluchten." Wat voor problemen? "Ik heb geprobeerd iets te doen tegen de corruptie, maar 'anderen' waren machtiger dan ik." Ben je bedreigd? "Ja, ik had informatie doorgegeven aan een commissie die een onderzoek deed naar corruptie. Dat is in verkeerde oren gevallen, en toen ben ik bedreigd. Mijn collega, die met hetzelfde bezig was, is vermoord. Ik ben dan gevlucht, maar zonder mijn gezin. Tijd om vrouw en kind mee te krijgen was er niet meer, het was rennen voor mijn leven."
De smokkelroute
Dat werd de klassieke route: Turkije, dan over zee naar Griekenland, en verder Macedonië, Servië, richting België. Maytham: "Tot Servië in een gesloten bestelwagen, daarna werd ons groepje verdeeld over kleine personenwagens. Dat was duidelijk het werk van mensensmokkelaars. Kleine garnalen, de grote baas zat blijkbaar ergens in Servië, maar die krijg je niet te zien." Is dat moeilijk, een smokkelaar vinden? "Helemaal niet, in steden als Izmir lopen ze rond op straat, ze spreken je aan: ze zien meteen wie vluchteling is en wie niet."
Tussenhalte Brussel
Brussel dus, het Commissariaat-Generaal voor de Vluchtelingen, nu ruim een jaar geleden. Maytham heeft vrijwel onmiddellijk een negatieve beslissing gekregen, heeft meteen beroep aangetekend, en tot nader order een onderkomen gekregen bij het LOI in Herent. Waarom die negatieve beslissing? Maytham: "Omdat, zegden ze meteen, Bagdad een veilige stad is (Maytham en Faroek lachen wrang). Omdat ik geen paspoort bij me had. Omdat ik voor details in mijn verhaal niet meteen harde bewijzen op papier had. Omdat ik niet kon bewijzen dat de dode man op een foto mijn vermoorde collega was…"
En het thuisfront?
Maytham: "Parlementsleden die ik informatie had doorgespeeld hebben blijkbaar de minister van Defensie geïnterpelleerd. Toen zijn er telefoontjes gekomen uit Irak. Om meer informatie te vragen over die beschuldigingen. Maar ook om mij te zeggen dat mijn vrouw en dochter nù wel veilig zijn, maar dat ik de minister beter met rust zou laten. Dat heb ik geweigerd, en toen kwamen er echte dreigementen… Ik heb goede hoop dat ze zijn ondergedoken bij familie. Maar ik durf geen contact op te nemen, dat kan te gevaarlijk zijn." En de toekomst? Weer die wrange glimlach. "In Irak gaat het elke dag slechter. Het land kan elk ogenblik ontploffen. Dus hoop ik hier te kunnen blijven, en hier te werken. Zou moeten kunnen, als informaticus. Ik ben geslaagd voor de inburgeringscursus, ik heb een voorlopige Arbeidskaart… Maar als Irak ooit weer een beetje stabiel wordt, wil ik graag terug. Mijn dochtertje was anderhalf toen ik ben vertrokken, sindsdien heb ik ze niet meer gezien…"
Wim Jansen
