Algemeen
- We verwachten vooral vrouwen met kinderen en ouderen (60+).
- Personen uit Oekraïne spreken Oekraïens en vaak ook Russisch. De meeste Oekraïners hebben een basiskennis Engels. Communiceren lukt best via google translate : https://translate.google.com/?hl=nl
- Het lokale bestuur kan een beroep doen op een aantal inwoners uit onze gemeente die Oekraïens spreken. Vanuit het lokale bestuur kan worden gebeld om te tolken. Wil je er als gastgezin een beroep op doen, mail dan naar oekraine@herent.be
- Het Agentschap Integratie en Inburgering werkte fiches uit met Nederlands-Oekraïense woorden en pictogrammen rond de themas Hoe voel je je?, Heb je iets nodig? en Kleren.
- Het is moeilijk in te schatten hoe lang de noodopvang zal duren.
- De bedoeling is om een crisisopvang te bieden en mensen indien nodig later een permanente verblijfsplaats te geven. De gemeente vraagt van jou hiervoor een engagement van minstens één jaar.
- Neen, het lokale bestuur wil je daarin ondersteunen. In de eerste plaats kunnen we zorgen voor een buddy. De buddy is een vrijwilliger die je gasten mee wegwijs maakt en samen met jou hun eerste aanspreekpunt is. Zo worden de lasten een beetje gedeeld.
- Heeft het gezin verdere ondersteuning nodig, dan zijn er de maatschappelijk werkers van de sociale dienst bij wie je terecht kunt na afspraak.
- Het opvangen van mensen is bijzonder nobel, maar niet altijd even evident. Het kan dus dat er problemen opduiken waardoor een vervroegd vertrek beter is voor beide partijen. Dat is uiteraard steeds mogelijk.
- Je neemt dan contact op met de lokale contactpersoon om een overplaatsing te bekijken.
- Ook wanneer Oekraïners geen goed gevoel meer hebben bij hun huidige opvang, kunnen zij dit opnemen met de maatschappelijk werker of toegewezen buddy.
Administratie
- Basis: bed, verwarming, internet …
- Vanuit vluchtelingenwerk Vlaanderen geeft men mee dat Oekraïense vluchtelingen al een lange weg hebben afgelegd. Een aparte, veilige ruimte (bv. slaapkamer) met voldoende comfort en privacy is dus belangrijk. Keuken, sanitair en leefruimte kunnen worden gedeeld gezien het gaat om crisisopvang. Velen zijn al blij met een kamer waar ze terecht kunnen.
- Probeer in te schatten hoe je het zelf zou willen als je ergens naartoe gaat aan de hand van de grootte van je kamer. Kunnen er bv. gemakkelijk 2 eenpersoonsbedden (of 1 tweepersoonsbed) staan met nog wat beweegruimte errond, dan is dat voldoende voor bv. 2 personen.
- Bekijk zeker ook of je gezin/huisgenoten daarvoor klaar zijn. Denk er extra over na als er belangrijke veranderingen op til zijn die van nature uit al genoeg stress en uitdagingen met zich meebrengen (bv. verbouwingen, zware operatie, komst van een nieuw kindje).
- De tijdelijke huisvesting moet altijd in veilige, gezonde en menswaardige omstandigheden plaatsvinden.
- De wijkinspecteur zal een woonstcontrole doen bij u thuis, om de vluchtelingen te kunnen inschrijven. Op dat moment zullen zij hier extra aandacht voor hebben.
- De woningcontroleurs kunnen de aangeboden woningen controleren. Lees meer informatie en hoe de woningcontroleurs aan de slag gaan op de website van Wonen-Vlaanderen: Versoepeling van de woningkwaliteitsvereisten | Wonen Vlaanderen
- Ofwel eten de gasten mee met je gezin ofwel kookt de vluchteling(en) voor zijn eigen gezin. Maak duidelijke, praktische afspraken over eten, douchen, licht uitdoen, sleutel gebruiken, opruimen ... Schroom niet om je gast om kleine wederdiensten te vragen (koken, oppassen). Het geeft je gast een fijn gevoel iets terug te kunnen doen.
- Nog enkele aandachtspunten:
- Wees niet verbaasd dat je gast veel op zijn/haar telefoon kijkt want het nieuws uit Oekraïne en contact via sociale media zijn heel belangrijk.
- Realiseer je dat je gasten vermoeid, boos, teleurgesteld en angstig zijn. Wees tolerant.
- Als je mensen in huis haalt, dan meld je dat bij de dienst burgerzaken. Dat doe je na afspraak. Een afspraak kun je online boeken op Oekraïense vluchteling inschrijven. Op die pagina kun je ook zien welke documenten de vluchtelingen moeten meebrengen wanneer ze naar De Kouter komen.
- Ja, de Oekraïense vluchtelingen worden ingeschreven op jouw adres, maar maken geen deel uit van je gezin. Ze worden als een apart gezin ingeschreven, zoals dat bijvoorbeeld ook bij zorgwonen gebeurt.
- Dat heeft bijgevolg geen negatieve impact op uitkeringen of vergoedingen voor het gastgezin (bv. werkloosheidsuitkering, invaliditeitsvergoeding …)
- Voor de opvang van vluchtelingen bij een gastgezin moet het gastgezin haar verzekeraar BA Familiale en Brandverzekering contacteren om hen te informeren over deze opvang (eventueel ook afstand van verhaal vragen aan de brandverzekeraar ten voordele van de Oekraïense vluchtelingen).
- De verzekeraar zal hiervoor waarschijnlijk dekking verlenen zonder bijpremie.
Medisch en paramedisch
- Het gaat om mogelijk getraumatiseerde mensen op de vlucht uit oorlogsgebied. Volgende link biedt tips:
Tips voor gastgezinnen vluchtelingen conflict Oekraïne: hoe omgaan met psychische problemen? | Rode Kruis
Wij verwachten natuurlijk niet dat je psychische begeleiding op je neemt. Het artikel schetst wel wat je mogelijk kunt verwachten bij opvang van Oekraïense vluchtelingen. Hou hier dus zeker rekening mee. - Indien er Oekraïense vluchtelingen bij je verblijven, is het belangrijk om ze niet te overbevragen. Men komt uit een erg onveilige situatie en wil doorgaans eerst tot rust komen. Gaandeweg zal men vertrouwen leren krijgen in de nieuwe omgeving.
Wees wel alert op tekenen van stress en overspannenheid. Neem zo nodig het initiatief voor een doktersbezoek en schakel professionele hulp in. - Solentra : de organisatie met expertise in de transculturele psychiatrie, biedt psychische zorg en hulpverlening aan jonge vluchtelingen- en migrantenkinderen en hun gezin. Specifiek in het kader van de Oekraïense vluchtelingenstroom organiseren zij:
- de Helpdesk voor hulpverleners die bereikbaar is voor professionals en vrijwilligers met vragen over de psychologische begeleiding van vluchtelingen.
- En sinds 14 maart gratis telefonische helpdesk voor Oekraïense vluchtelingen waar ze in hun taal met een van onze psychologen kunnen spreken. Solentra focust daarbij op stressreductie, psycho-educatie en aanspreken van de veerkracht. Binnenkort verschijnt hierover meer concrete informatie over dit aanbod.
- Houd bij opvang van vluchtelingen zeker ook rekening met zelfzorg. Mogelijk krijg je schrijnende verhalen te horen die hard kunnen binnenkomen. Zorg dat je goed omringd wordt en ook voldoende kunt ontspannen en ventileren.
- Eenmaal de Oekraïense ontheemde een A-kaart heeft kan hij/zij gewoon worden ingeschreven bij een ziekenfonds naar keuze.
- Wanneer een Oekraïense ontheemde nog geen A-kaart heeft en dringende medische zorgen nodig heeft of dringende medicatie, dan kan de maatschappelijk werker van het OCMW een medische kaart afleveren.
- Met die medische kaart kan de ontheemde recht openen op consultaties bij de huisarts of bij de specialist en kan hij in de apotheek de voorgeschreven medicatie afhalen.
- De dokter en de apotheek sturen hun kosten dan rechtstreeks door naar de maatschappelijk werker van het OCMW.
- Dat zal voor iedere gast apart moeten worden bevraagd.
- Mensen die nog een boostervaccin wensen of mensen die nog niet gevaccineerd zijn, kunnen, na afspraak, terecht voor een vaccin in het vaccinatiecentrum. Een afspraak kan worden gemaakt door te mailen naar vaccinatiecentrum@kortenberg.be
Inkomsten en dagbesteding
- Eenmaal de A-kaart van de aanvrager van het tijdelijke ontheemdenstatuut wordt afgeleverd, kan hij/zij recht op een (equivalent) leefloon openen.
- Daarvoor zal de ontheemde de aanvraagdocumenten ondertekenen bij zijn/haar maatschappelijk werker.
- De maatschappelijk werker maakt een dossier op dat ter goedkeuring wordt voorgelegd aan het Bijzonder Comité voor de sociale dienst. Na de goedkeuring van het dossier kan het leefloon uitbetaald worden.
- In afwachting van een goedkeuring kan er een voorschot op het leefloon of een overbrugginssteun worden toegekend door het OCMW.
- Het maandelijks leefloon bedraagt vanaf 1 maart 2022:
- 729,20 euro voor een samenwonende persoon:
- 1.093,80 euro voor een alleenstaande persoon:
- 1.478,22 euro voor een persoon die samenwoont met een gezin ten laste.
- Er is ook recht op Groeipakket.
- Ja. Ze kunnen werken in België zodra zij beschikken over een A-kaart. Zij hoeven geen arbeidskaart of andere toelatingen om te werken aan te vragen.
- Ja. Ze hebben recht op onderwijs.
- Kleutertjes en kinderen van het lager onderwijs kunnen worden ingeschreven bij de scholen in Herent. Sinds 2020 moeten ouders hun kind digitaal aanmelden voor de instap in het kleuter- en lager onderwijs in Herent.
Alle scholen hebben samen afspraken gemaakt en gebruiken daarvoor eenzelfde systeem 'Meld je aan' https://meldjeaan.leuven.be. - Kinderen tussen 12 jaar en 18 jaar zullen het eerste jaar onderwijs volgen in een speciale OKAN-klas in Haasrode. Zij zullen het eerste jaar een intensief taalbad Nederlands krijgen.
- De volwassenen kunnen zich inschrijven voor de lessen Nederlands bij het Agentschap voor inburgering in Leuven. Zij kunnen ook de lessen maatschappelijke oriëntatie volgen, maar zijn daartoe niet verplicht.
Woning huren
- Ja. Als ze een A-kaart hebben, dan hebben zij het recht om een woning te huren op de private huurmarkt. Zij kunnen ook worden ingeschreven bij het sociaal verhuurkantoor en bij de sociale huisvestingsmaatschappij.
Informatie
- Op de website www.info-ukraine.be kunnen Belgische inwoners, Belgen in het buitenland, steden en gemeenten, Oekraïners die al in België verbleven en personen op de vlucht terecht voor meer informatie. Verschillende overheidsdiensten werken samen om deze informatie te bundelen. De komende dagen en weken zal de inhoud verder worden aangevuld.
- Daarnaast opent de federale overheid ook een algemeen informatienummer. Het callcenter is elke dag te bereiken via het nummer 02 488 88 88 van 9 tot 17 uur.
- De Vlaamse site 'Vlaanderen helpt Oekraïne' biedt 'Handvaten voor gastgezinnen'.
- Het Agentschap Integratie en Inburgering werkte ook fiches uit met Nederlands-Oekraïense woorden en pictogrammen rond de themas Hoe voel je je?, Heb je iets nodig? en Kleren. Die helpen gastgezinnen om te communiceren met de Oekraïense vluchtelingen zij thuis opvangen.
- De infolijn van Vluchtelingenwerk Vlaanderen (Infolijn | Vluchtelingenwerk) geeft antwoorden op een waaier van vragen over opvang en integratie van vluchtelingen en asielzoekers. Ook burgers die Oekraïners opvangen kunnen hun vragen aan het expertenteam stellen. Oekraïners worden bovendien geholpen in hun eigen taal. Vluchtelingenwerk Vlaanderen kan hen ook doorschakelen voor psychologische ondersteuning in het Oekraïens.