Bomen kappen bij veiligheidsredenen (acuut gevaar) - noodkap

Wat is acuut gevaar?

Er is sprake van acuut gevaar als een boom op korte termijn een risico vormt voor zijn omgeving.

  • De boom kan omvallen en daarbij mensen verwonden;
  • De boom kan omvallen en daarbij eigendommen beschadigen;
  • De boom kan een ziekte of plaag naar andere bomen verspreiden.

De uitdrukking ‘op korte termijn’ betekent in deze context sneller dan de termijnen die voorzien zijn in de normale aanvraagprocedure voor een kapmachtiging.

Gevaar door fysische gebreken

Acuut gevaar bij bomen doet zich voor op het ogenblik dat een of meerdere fysische gebreken zichtbaar worden, zoals:

  • Wortelbreuk;
  • Stambreuk (lateraal of horizontaal);
  • Opengescheurde kruin;
  • Afgescheurde zware hoofdtak, waardoor de stam beschadigd is;
  • Volledig afgestorven boom die begint te rotten en daardoor instabiel wordt;
  • Vermolmde en/of door zwammen aangetaste schors en houtvezels van de stam.

Gevaar door externe factoren

Ook externe aantastingen of inwerkende krachten kunnen een risico vormen:

  • Boom die schuin zakt en niet meer stabiel staat;
  • Aantasting door houtzwammen:
    • Op verschillende plaatsen;
    • Aan de voet van de stam, over meer dan 1/3 van de stamomtrek;
  • Volledig ingerotte en uitgeholde stam;
  • Diep ingerotte stamwonden, waardoor een breuk bij stormweer niet uitgesloten is;
  • Verminderde stabiliteit door grondwerken of uitspoeling van de bodem.

Acuut gevaar bij alleenstaande hoogstammige bomen of enkele bomen in lijnverband

Gaat het over een alleenstaande hoogstammige boom, of over enkele bomen in lijnverband? Dan is de gemeente bevoegd.

Als het gaat over acuut gevaar is een omgevingsvergunning voor stedenbouwkundige handelingen niet nodig. Je volgt dan de procedure voor het kappen van bomen bij acuut gevaar.

Het vellen kan enkel na voorafgaande schriftelijke instemming van de burgemeester.

Hoe gaan we te werk?

  • Vul het aanvraagformulier noodkap in. Voeg hierbij de volgende zaken toe:
    • Minstens 3 kleurenfoto’s van de toestand die duidelijk het acute gevaar weergeven, waarvan minstens 1 detail en 1 algemene
    • Een plan met aanduiding waar de boom staat
  • De omgevingsambtenaar milieu beoordeelt de gegrondheid van de aanvraag en adviseert de burgemeester;
  • De burgemeester laat de beslissing over de noodkap bezorgen binnen een termijn van orde van 3 werkdagen na de aanvraag via mail (of telefoon indien er geen e-mailadres is);
  • De burgemeester bezorgt het ondertekend besluit van zodra dit beschikbaar is.

Vraag de noodkap hier aan

Toch geen acuut gevaar?

Wanneer we na onderzoek tot het besluit komen dat er geen sprake is van 'acuut gevaar', melden we dit aan de aanvrager. De normale procedure voor de aanvraag van een omgevingsvergunning stedenbouwkundige handelingen voor het kappen van bomen dient dan gevolgd te worden. Deze procedure vind je hier.

Acuut gevaar bij bomen in bosverband

Staat je boom in een bos? Dan is het Agentschap voor Natuur en Bos (ANB) bevoegd.

Hier vind je meer informatie over de definitie van een bos.

Kappingen om veiligheidsredenen

Als er onmiddellijk moet worden overgegaan tot kapping om veiligheidsredenen, moet de kapping en de motivering ervan ten laatste 24 uur na het begin van de kapping schriftelijk worden medegedeeld aan Natuur en Bos via mail: aves.vbr.anb@vlaanderen.be.

Kappingen ter voorkoming of ten gevolge van ziekte (sanitaire redenen)

Als er dringend moet worden overgegaan tot kapping om sanitaire redenen (zoals bv. bij schorskever, vorstschade, wortelrot), moet de kapping en de motivering ervan minstens 14 dagen voor het begin van de kapping worden meegedeeld aan Natuur en Bos via mail: aves.vbr.anb@vlaanderen.be.

Zorgplicht

Voor elke gekapte boom moet een nieuw exemplaar geplant worden. De compensatieplicht kadert in de zorgplicht, die op haar beurt voortvloeit uit het Natuurdecreet: zodra een actie gevolgen heeft voor de natuur, moet de uitvoerder alle mogelijke maatregelen nemen om eventuele schade te voorkomen, te beperken of te herstellen. De zorgplicht ondersteunt het standstillprincipe, dat stelt dat de natuurwaarde in Vlaanderen nooit achteruit mag gaan.